RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्)

RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) is part of RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit. Here we have given Rajasthan Board RBSE Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्).

Board RBSE
Textbook SIERT, Rajasthan
Class Class 6
Subject Sanskrit
Chapter Chapter 5
Chapter Name सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्)
Number of Questions 17
Category RBSE Solutions

Rajasthan Board RBSE Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्)

पाठ्य पुस्तक के प्रश्नोत्तर

प्रश्न 1.
चित्रं दृष्ट्वा उचितैः सर्वनाम-संज्ञापदैः रिक्तस्थानानि पूरयत
उत्तर:
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 1

प्रश्न 2.
मजूषातः उचितं सर्वनामपदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत।
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 2

प्रश्न 3.
चित्रं दृष्ट्वा चित-लिङ्गवचनादिभिः सर्वनामशब्दैः रिक्तस्थानानि पूरयत

RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 3
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 4

प्रश्न 4.
कोष्ठकात् उचितं सर्वनामपदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत
उत्तर:
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 5

प्रश्न 5.
उचित-वचनप्रयोगैः रिक्तस्थानानि पूरयत
(उचित वचन का प्रयोग करके रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए)
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 6
उत्तर:
(क)एषः क्षालयति     एतौ क्षालयतः        एते क्षालयन्ति ।
(ख) एष: पठति।      एतौ पठतः।          एते पठन्ति ।
(ग) सः गच्छति।        तौ गच्छतः।          ते गच्छन्ति।
(घ) सः वदति।          तौ वदतः।            ते वदन्ति।

प्रश्न 6.
कोष्ठकात् उचितं पदं चित्वा प्रश्ननिर्माणं कुरुत
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 7

प्रश्न 7.
अधोलिखितानि एकवचन-वाक्यानि द्विवचने बहुवचने च लिखत-
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 8

प्रश्न 8.
अत्र मजूषात्रयं प्रदत्तम् अस्ति। प्रत्येक मञ्जूषात् एकम् एक पदं चित्वा वाक्यानि रचयत
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 9

यथा एषः बालकः लिखतिl
उत्तर:
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 10

योग्यता-विस्तारः

प्रश्न 1.
दूसरे, तीसरे, चौथे पाठों में व्यक्ति, वस्तु, स्थान आदि के नाम जाने जैसे – बालक, छात्रा, घड़ा, थाली, पुस्तक, विद्यालय, रसोईघर, बाग आदि। ये सभी संज्ञा शब्द हैं। संज्ञा शब्दों के स्थान पर जो शब्द प्रयोग होते हैं। वे सर्वनाम शब्द होते हैं। जैसे-वह, यह आदि। देखें

बालकः पठति।                बालिका लिखति।
(बालक पढ़ता है।)           (लड़की लिखती है।)
सः पठति।।                    सा लिखति।
(वह पढ़ता है।)               (वह लिखती है)

प्रश्न 2.
जैसे संज्ञा शब्दों में एकवचन, द्विवचन और बहुवचन का प्रयोग होता है, वैसे ही सर्वनाम शब्दों में भी एकवचन, द्विवचन और बहुवचन का प्रयोग होता है। प्रमुख सर्वनाम शब्दों के प्रथमा विभक्ति के रूप यहाँ दिए गए हैं
                      एकवचनम्      द्विवचनम्       बहुवचनम् 
पुँल्लिङ्गम्          सः             तौ                ते
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 11

अन्य महत्वपूर्ण प्रश्नोत्तर

बहुविकल्पीय प्रश्न

प्रश्न 1.
‘तत्’ शब्दस्य नपुंसकलिङ्ग बहुवचनम् रूपमस्ति
(क) ते
(ख) ताः
(ग) तानि
(घ) तौ
उत्तर:
(ग) तानि

प्रश्न 2.
……………सिंहौ
(क) सः
(ख) ते
(ग) सा
(घ) तौ।
उत्तर:
(घ) तौ

अचत सर्वनाम पदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत
(क) ………………..बालकाः                                  (एष:/एते)
(ख) ………………..पुस्तकानि।                              (एते/एतानि)
(ग) ………………..व्यजनम्।                                 (ता/एतत्)
(घ) ………………..वृक्षाः।                                      (तानि/ते)
उत्तर:
(क) एते
(ख) एतानि
(ग) एतत्
(घ) ते

एषःसिः                                             एष/सा
एषासा एषः छात्रः। (यह छात्र है)      एषाः महिला। (यह स्त्री है)
सः छात्रः। (वह छात्र है)                 सा महिला। (वह स्त्री है)
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 12

RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 13

RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 14

RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 15
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 16
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 18
RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) 19
We hope the RBSE Solutions for Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्) will help you. If you have any query regarding Rajasthan Board RBSE Class 6 Sanskrit Chapter 5 सर्वनाम-शब्दप्रयोगः (एतत्-तत्-किम्), drop a comment below and we will get back to you at the earliest.